FILL • THE LAUGH • MAD CENTER

(English version below)

Sipas fjalorit të gjuhës shqipe:

Shkaku i diçkaje; burimi i lindjes, fillimi i zhvillimit të diçkaje.

Sipas fjalorit të gjuhës angleze.

‘to put a substance into an empty space’

(vendosje substance në një hapësirë boshe).

Projekti FILL u konceptua nga artisti pamor Endri Dani në bashkëpunim me MAD CENTER. FILL konsiston në organizimin e një serie ekspozitash, ku në hapësirën e një galerie gjendet një imazh i vetëm. Ky imazh do të jetë, gjithashtu, subjekti i një bisede publike që do të shoqërojë çdo edicion të këtij projekti.

FILL lind si nevojë për të diagnostikuar kompleksitetet e imazherisë së botës bashkëkohore, duke qenë se po jetojmë një realitet me tensione sinjifikative, ku një vepër arti e ka shumë të vështirë ta konkurrojë atë. Disa dekada më parë, një vepër arti që e shikonim vetëm një herë, në një vend të caktuar, tashmë fotografohet miliona herë, ndahet/shumëfishohet, pra, jetojmë një mbiprodhim apo gati ndotje përmbajtjeje imazhesh, të cilat vijnë si nga bota reale dhe nga ajo digjitale. Një lloj gare “të gjithë kundër të gjithëve”, potencializuar nga zhvillimet shkencore në kapërcyell të shekullit XXI, ku kultura kibernetike ka “pushtuar” jetën tonë.

Në nivel praktik, teknologjia ka aftësinë e ndërlidhjes së njerëzve, por gjithashtu gjeneron ‘hiperproduktivitet’, i cili shkakton humbje të mëdha ngarkese emocionale. Projekti FILL përpiqet të japë disa rrugëdalje sfidave të imazhit në një realitet fluid, në të cilin ndodhin disa qarqe të shkurtra – me frekuencë me të lartë se çdo subjekt artistik, p.sh.: një video e Berluskonit, Presidentit Trump apo Hillary Clinton në TikTok, mbart një lloj sensibiliteti të lartë mbi situatën gjeopolitike. Këto imazhe sintetike sfidojnë veprat e artit që i shohim/konsumojmë keq, sepse kemi në Bienalen e Venecias 1500 vepra për të parë për pak kohë në një hapësirë të ngjeshur. Thellësia apo cilësitë analitike të një vepre nuk arrijnë të “dalin në sipërfaqe”, sepse spektatori anestetizohet nga mbingarkesa shqisore.

Shtrohet pyetja: A mund të konsiderohen kodet kompjuterike (me sjelljen e tyre vetëgjeneruese) organizma të gjallë?

Kodi kompjuterik, si bazë e industrisë së shekullit XX nëpërmjet artificialitetit të tij të qenësishëm, manipulon frekuencën e burimeve dhe maksimizon paqartësi mbi çfarë mund të jetë një lëndë e parë apo rrënjët e një problemi. Kultura nën kapitalizmin postindustrial kompromenton themelet e konvencioneve të saj tradicionale, duke u kthyer në publicitet të sofistikuar për korporatat që e financojnë vetë sistemin, si: Prada, Gucci, Pirelli, Bulgari, Swarowski, Armani…, duke kapitalizuar kështu potencialin njerëzor nëpërmjet pasivitetit, stimulimit të vanitetit apo “impotencës” analitike, pra një spostim i sistemit të artit drejt industrisë së argëtimit.

Dani e ka jetuar fëmijërinë e tij gjatë viteve ‘90 (përpara “uraganit” digjiital) dhe mban mend frekuencën e lartë emocionale kur endeshe nëpër rrugicat e qytetit e tij të lindjes për të shkëmbyer libra me ilustrime veprash arti (me ambicien për t’i riprodhuar ato) në një periudhë transitore, ku industria e shtypshkrimit po kalonte nga kontrolli zyrtar gjatë regjimit totalitar drejt demokratizimit në liberalizëm. Masa e ndjenjës së entuziazmit gjatë fëmijërisë së Danit, kur merrte rrugën drejt kryeqytetit për të vizituar koleksionin e Galerisë Kombëtare në një realitet me mobilitet të pazhvilluar, bën që baza e këtij projekti të jetë fertile për dialog produktiv mes dimensionit autobiografik dhe atij universal ndërlidhur me deformimet kulturore të shekullit XXI.

Formula e projektit FILL kërkon të çmitizojë mbiprodhimin e kulturës digjitale në vetëdijen kolektive dhe të krijojë zona rezistence kundrejt delirit të mendësisë racionale të cilit po i besojmë brishtësinë e dimensioneve tona shpirtërore.

–

MAD Center invites you to discover together the image that will initiate the project FILL. The selected image, obtained from Central State Film Archive will try to dialogue through the realm of speculative fiction by diagnosing human laughter as a political construct.

THE LAUGH • Curated by Endri Dani

Vernissage: 25.05.2023, 17:30

MAD CENTER • Polis University

Public Talk with Blerina Hankollari and Julian Bejko

25.05.2023, 18:30 • Room C1 • Polis University

FILL

According to the dictionary of the Albanian language:

The cause of something; the source of birth, the beginning of the development of something.

According to the dictionary of the English language.

‘to put a substance into an empty space’

The project FILL was conceived by visual artist Endri Dani in collaboration with MAD CENTER. FILL consists in organizing a series of exhibitions, where a single image will be contained in the space of a gallery. This image will also be the subject of a public conversation that will accompany each edition of this project.

FILL arises as a need to diagnose the imagery of the contemporary world, since we are living a reality with meaningful tensions, where a work of art has many difficulties competing with it. A few decades ago, a work of art that we looked at only once, in a certain place, is now photographed millions of times, shared/multiplied, so we live an overproduction or almost pollution of images that come from both the real and the digital world. A kind of competition “all against all”, potentiated by scientific developments at the turn of the 21st century where cyber culture has “invaded” our lives. On a practical level, technology has the ability to connect people but it also generates ‘hyper-productivity’ which causes huge losses of emotional charge. The project FILL tries to give some way out to the challenges of the image in a fluid reality in which some short circuits occur – with higher frequency than any artistic subject, for example: a video of Berlusconi, President Trump or Hillary Clinton on TikTok carries a kind of high sensitivity about the geopolitical situation. These synthetic images challenge the works of art that we see/consume badly because we have at the Venice Biennale 1500 works to see for a short time in a crowded space. The analytical qualities or depth of a work of art fail to “come to the surface” because the spectator is anesthetized by the sensory overload.

The question arises: Can computer codes (with their self-generating behavior) be considered living organisms?

Computer code as the basis of 21st century industry, through its inherent artificiality, manipulates the frequency of sources and maximizes ambiguity about what a raw material or the roots of a problem might be. Culture under post-industrial capitalism compromises the foundations of its traditional conventions by turning into sophisticated publicity for the corporations that finance the system itself such as: Prada, Gucci, Pirelli, Bulgari, Swarovski, Armani… capitalizing human potential through passivity, stimulating vanity or analytical “impotence” by displacing the art system towards the entertainment industry.

Dani lived his childhood during the 90s (before the digital “hurricane”) and he remembers the high emotional frequency of wandering the alleys of his hometown to exchange books with illustrations of works of art (with the ambition to reproduce them) in a transitional period where the printing industry was moving from official control during the totalitarian regime to democratization in liberalism. The height of Dani’s childhood enthusiasm as he journeyed to the capital city to visit the National Gallery collection in a reality of undeveloped mobility makes the basis of this project fertile for productive dialogue between the autobiographical and the universal dimension related to cultural deformations of the 21st century.

The formula of the FILL project seeks to demystify the overproduction of digital culture in the collective consciousness and create areas of resistance against the delirium of the rational mindset to which we are trusting the fragility of our spiritual dimensions.